Случајот со злоупотреба на деца во градинката во Оџаци, Србија, од страна на педагошки соработник, е само еден во низата настани што ја шокираа јавноста во регионот во последните денови. Се работи за нешто што не е дозволено да помине без соодветни санкции и остра и брза реакција од надлежните.
Имено, пристигнати се дури 30 пријави против И.О. (26) поради сомневање дека ги фотографирал децата во градинката без облека, велејќи им да не кажуваат никому за тоа. Тој е уапсен, а управителката на ПУ „Полетарац“ поднела неотповиклива оставка.
Сепак, останува прашањето колку траело сето тоа, а загрижените родители се прашуваат како можат да забележат дека нешто му се случува на нивното дете во градинка, особено кога станува збор за вакви страшни ситуации. Конкретно овој случај бил откриен кога еден од родителите се посомневал и во разговор со детето открил што се случува.
„Веќе на 3-4 години родителот може да забележи дека детето се однесува поинаку. Детето многу често одбива да оди во градинка, избегнува да биде во присуство на личноста која прави нешто за кое детето смета дека не е во ред. И покрај тоа што тој возрасен може да го убеди дека тоа е нешто убаво, дека е израз на љубов, дека тоа е нивна тајна и слично. И детето многу често можеби не може вербално да го искаже тоа што му се случило, но чувствува – објаснува психологот Катарина Мајкиќ во утринската програма на телевизија „Нова“.
Симптомите што децата потоа може да ги покажат варираат од дете до дете. Може да се будат ноќе, да бидат раздразливи, да имаат изливи на бес и да имаат проблеми со апетитот. Можат да избегнат да одат на местото каде што им се случува нештото, да носат одредена гардероба, нешто што уште повеќе ги поврзува со тоа дело. Потоа, тие исто така може да покажат знаци на регресија, како што е цицање на прстот.
„Тоа е само одбранбен механизам за заштита на детето“ – објаснува Мајкиќ.
Она што е многу важно е кога родителот ќе се посомнева и ќе забележи промени, да се обиде да открие што му се случува на детето во разговор со него. А ако во тој момент дојде до некое сознание, не смее да покаже шок бидејќи детето уште повеќе ќе се затвори.
-Откако ќе дознае дека нешто се случува, родителот дефинитивно треба веднаш да преземе чекори, но никогаш да не покажува шокираност пред детето од тоа што го слушнал. Имаме тенденција да кажеме „Па, тоа не е можно!“ или веднаш почнуваме да паничиме. Особено ако се работи за блиска личност на која ѝ веруваме, дури и ако се обидуваме да ја одбраниме пред детето. Многу е важно каква ќе биде реакцијата, а таа треба да биде што е можно поумерена пред детето. Како и да е, што и да ни каже детето, не треба да преминеме преку тоа, туку сè треба да се провери – вели Катарина Мајкиќ и додава дека најчесто личноста која сексуално злоупотребува дете е всушност личност во која детето или неговите родители имаат доверба.
-Детето може дури и да ја сака таа личност, а нас тоа ни е несфатливо, па реагираме со: „Невозможно, многу е фин/а!“ Само затоа што ни се чини дека некој е многу фин, не значи дека не треба да го проверите она што го кажало детето – вели Мајкиќ.

Како што објаснува таа, по вакви ситуации многу е важно да се осигуриме детето да не се чувствува виновно за она што му се случува.
-Најпрво треба да им се објасни на децата дека тие не се виновни за ништо. Веднаш потоа треба да му се каже на детето дека сега е безбедно и е на сигурно и дека тоа нема да се повтори. Ова е многу важно за детето. Еднакво како и да не се минимизира она што го кажува. Не смееме да му кажеме на детето кое преживеало траума: „Не е ништо страшно. Ќе те одмине, сè ќе заборавиш“. Не. Треба да му се дозволи да ги доживее своите автентични чувства. Кажете му дека го слушате и разбирате, дека знаете дека е збунето и дека е во ред. Рефлектирајте, наведете како се чувствува детето, наместо да ги минимизирате тие чувства. Исто така, многу е важно да сме секогаш тука кога детето сака да зборува за тоа наместо да го потиснуваме“ – вели Мајкиќ и додава дека може да се случи родителот да нема сила да се справи со тоа поради стресот што го доживеал во таа ситуација.
Тогаш е неопходно да се свртиме кон експерт кој ќе му помогне во тоа.