Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Моето дете има 7 години и оди во второ одделение. Пресреќен е што оди на училиште, ама таму не сака да седи долго во клупа, да пишува, да слуша и слично, па почна да шета низ училница, да се противи на моменти и да ги задева децата. Дома цело време работиме, учиме, пишува сѐ, немаме никаков проблем и брзо учи. Веќе една година се убедуваме да седи на училиште, ги истрошив сите можни начини, но не ми успева. Еден-два дена ќе биде помирен, па пак исто. Многу е тврдоглав, дома има едно, а таму друго однесување.

ОДГОВОР: Способноста на 7-годишно дете да седи мирно на училиште може да варира во зависност од неколку фактори, како што се неговиот индивидуален темперамент, фазата на развој и специфичната задача или активноста со која се занимаваат на часот. Ова често може да биде предизвик и може да не се усогласува со неговите природни склоности за движење и истражување. Не е невообичаено децата да се мачат со седење мирно подолго време, особено кога се полни со енергија и љубопитност.

Часовите често им се здодевни, па децата за да ја надминат здодевноста, применуваат физичка акција. Општо земено, разумно е да се очекува децата да седат и да се фокусираат приближно 15-20 минути, а потоа да почнат да ја губат концентрацијата. Сепак, ова може да се разликува помеѓу децата, некои деца ќе можат да го задржат своето внимание подолго време, додека на другите им требаат почести паузи и можности за движење за да го задржат фокусот.

Исто така, и незрелоста на детето за промената што ја предизвикува училиштето обично прави некои деца вака да се однесуваат. Доколку детето во периодот пред училиште не научило да прави разлика помеѓу игрaта и должноста и правилата, нема основни работни навики или не е соодветно подготвено за промената што ја носи училиштето, ќе очекуваме дека ќе му треба повеќе време за да се снајде и привикне во овие нови околности. За дете кое тргнало во училиште неподготвено или незрело, овој период понекогаш трае и подолго.

Од друга страна, вашето дете има жив дух кој копнее по слобода и изразување, а училиштето му се чини како место за игра, каде што комуницира и игра со другарчињата и поради тоа ги задева и бара да си играат.

Во светот во кој често се бара усогласеност и се поставени правила, од суштинско значење е да ги препознаете уникатните квалитети што го прават вашиот син онаков каков што е. Тоа значи да не го критикувате, туку да му дадете насоки, т.е. да го учите како да се однесува. Секогаш кога нешто добро прави, да го пофалите и да кажете што направил. Вежбајте игри во кои се бара концентрација и поголемо внимание и подолго седење, како редење сложувалки, цртање, лепење, боење.. конструктивни игри со правење или составување одредени предмети и компоненти.
Играјте динамични игри или кога сте во игротека, можете да му кажете: „Овде се игра и дома играме, на училиште кога си, во училница, се седи и се внимава“. Поразговарајте со наставничката на кој начин му помогнете на вашето дете да се навикне.
Ограничете го времето поминато пред екрани и дигитални уреди, а поминувајте повеќе време надвор. Може да почне и со некој спорт ако му е потребно дополнително движење. И да не ги забораваме границите и доследноста кои на секое дете му се многу потребни.
Помогнете му на вашиот син да развие организациски вештини со тоа што ќе го научите на стратегии за следење на задачите, роковите и материјалите. Научете го како да ги запишува задачите и како да им дава приоритет. Така постепено ќе влегува во светот на должностите и обврските.
Бидејќи секое дете е индивидуа за себе, веројатно на вашето дете му е потребно малку повеќе време да се адаптира. Бидете трпеливи, а со поттикнување на фокусот и концентрацијата ќе совлада вредни вештини кои ќе му служат не само на училиште, туку и во текот на неговиот живот.

Доколку ви е потребна дополнителна помош за како тоа да постапувате, како и за развојот на вашето дете, можете да закажете родителско советување и психоедукација на sovetuvanje@gmail.com

Одговара: Билјана Манасова-Јовановиќ, дефектолог и психотерапевт; Психотерапија и советување 
е-пошта: sovetuvanje@gmail.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца и е резултат на соработка помеѓу Деца.мк и „Психотерапика“ – здружение за психологија и психотерапија. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти, членови и соработници на здружението, како и самостојни експерти, соработници на Деца.мк.