Според истражувањето на „Influence Central“, децата ги добиваат своите први паметни телефони на 10 години, што е две години порано отколку во 2012 година. Од друга страна, некои деца, според експертите за интернет-безбедност, својот прв паметен телефон го добиваат уште на седум години, пишува „Њујорк тајмс“.

„Мислам дека просечната возраст на која децата го добиваат својот прв паметен телефон ќе продолжи да станува сè помала и пониска бидејќи на родителите им е мачно да им ги даваат на своите деца сопствените телефони да ги користат“, вели Стејси Деброф, извршен директор на „Influence Central“.

Но, прашањето е дали децата веќе треба да имаат мобилен телефон во прво одделение во основно училиште? Кога е вистинското време за него? Вака се запрашала една читателка и отворила тема за првиот мобилен телефон на форумот „missMAMА“.

– Ќерка ми е второ одделение и нема мобилен телефон, генерално, договорот меѓу нас, неколку родители чии деца одат заедно на час, е да не им ги купуваме додека не престанат со дневен престој во образовните институции. Мислам дека на ќерка ми ѝ се поважни играњето и разговорот со другарите отколку загледувањето во некоја игра на одморот. А на кого би му се јавила?! Таа е со другарките до пет и пол, а од пет и пол со мене. Тоа беше мојот аргумент на прашањето „Мамо, зошто не можам да добијам мобилен телефон?“ – напишала мајката.

Друга читателка, на нејзината ќерка, кое е прво одделение, ѝ подарила мобилен телефон, но таа смее да го користи само дома и тоа за слушање музика, играње игри и фотографирање на нејзиниот брат.

Ризикот од електронско насилство

Професорката по психологија, д-р Миранда Новак, одговора на прашањето кога децата треба да го добијат првиот мобилен телефон и дали треба да се купуваат скапи, најнови модели, како и на што треба да внимаваат родителите при изборот на мобилен телефон.

„Искрено мислам дека купувањето мобилен телефон е одлука на секој родител и дека е многу тешко од гледна точка на психолог да се каже времето за првиот мобилен телефон. Прашање е која е вистинската причина за купувањето мобилен телефон, дали родителот мисли дека детето е доволно зрело, дали комуникацијата е топла и отворена и дали му верува. Доколку причината за купување мобилен телефон е полесната комуникација, доволен е стандарден мобилен телефон“, смета психологот.

Доколку родителите навистина се решат да му купат паметен телефон на своето дете, психологот посочува дека најголемиот ризик е поврзан со електронското насилство при негово користење, па затоа родителите прво треба да ги научат децата за правилата и безбедното однесување на интернет за да знаат како да се заштитат. „Како и со другите важни теми во семејниот живот, доколку работите се правилно поставени, детето ќе побара помош од родителите доколку наиде на ситуација која е ризична“, објаснува д-р Миранда Новак.

Купување од погрешна причина

Читателката потпишана под името „Франчо“ на форумот напишала дека нејзините девојчиња го добиле првиот мобилен телефон на 11-годишна возраст бидејќи оделе на училиште на друго место.

„Им требаше мобилен телефон за превоз. Детето мора некако да комуницира, да каже каде е и како ќе се врати дома. А, исто така, сакам одвреме-навреме да проверувам каде е и со кого е“, напишала мајката. Како причина за купувањето мобилен често родителите наведуваат дека детето ќе биде побезбедно или полесно да го контролираат, вели психологот. Кога станува збор за паметните телефони, истакнува таа, важно е родителите да ги предупредат своите деца за опасностите од користењето на сите технологии, со посебен акцент на тоа како да се заштитат.

„Мудро е родителот да следи како се однесува детето, но не препорачувам шпионирање, контрола или недоверба. Ова е знак дека родителот не му верува на детето и не го смета за одговорно, но и знак дека можеби паметниот телефон на детето е купен од погрешни причини“, смета психологот.

Мобилниот телефон не е прашање на престиж

Често се случува детето да бара скап модел на мобилен телефон поради притисок од врсниците, а родителите ќе се најдат во незавидна ситуација затоа што треба да му објаснат на детето дека мобилниот телефон не е прашање на престиж, туку неопходност.

Психологот објаснува дека е слична ситуација како кога детето сака скапа облека или скапи играчки. „Доколку родителите на детето му купат скап мобилен телефон за тоа да не биде под притисок од врсниците, му праќаат погрешна порака за себе, парите, вредностите, вистинските пријатели. Родителот не треба да ги исполнува сите желби на детето, туку да се грижи на сите потреби, а тоа не е исто“, нагласува психологот. Многу е подобро родителот искрено да разговара со детето, па дури и да му признае дека и тој чувствува притисок.

„Ниту еден родител не сака детето да биде тажно, но исклучително е важно да се биде реален. Важно е родителите со тоа да не ја купуваат детската љубов. Постои и опасност детето да користи скапи работи за да процени колку е вредно. Сите деца сакаат да припаѓаат некаде и прават сѐ за добро да се вклопат, но на родителите останува да ја негуваат самодовербата на детето, да го поддржат да има свое јас и свое мислење. Работите што детето ги има не може да бидат замена за добрата слика за себе, која е најважниот заштитен фактор“, вели психологот.

Јасните граници се основата на една врска

Читателката потпишана под името „Леона06“ на форумот напишала дека не ѝ купила мобилен телефон на ќерката затоа што смета дека едноставно не е доволно зрела за тоа. „Знам дека ќе игра игри, без разлика колку и да зборувам. Ѝ ставив четка за чешлање во чантата, а таа ја исчешла косата и се погледна во огледалото зборувајќи на англиски јазик. Не сакам ни да помислам што ќе се случеше ако ѝ купев мобилен телефон“, пишува таа.

Како да му објасниме на детето зошто сè уште не е време за мобилен телефон, одговара д-р Новак – таа вели дека искрениот разговор, јасните граници и топлината се основата на квалитетната врска.

– Доколку родителот верува дека детето сè уште не треба да има мобилен телефон, важно е тоа да го каже јасно и гласно. Родителот е одговорна личност и во ред е да се постават граници. Во исто време, исто така е важно дека кога поставува граници, родителот треба да ги почитува и чувствата на детето. На пример: „Гледам дека си тажен/разочаран поради тоа. Те разбирам. Разбирам дека ти е важно да имаш мобилен телефон како и сите други, но мислам дека е рано“. Децата многу јасно препознаваат кога родителот е одлучен и јасен, но јасно препознаваат и кога родителите сакаат да ги заштитат – заклучува д-р. Миранда Новак.

Автор: Ема Јуриќ

Извор