Голем предизвик за наставниците и едукаторите е предметот граѓанско образование: всушност, не е лесно да се зборува за темите како морал, заедница, граѓанство, државјанство, права и обврски со малечки деца. Во реалноста, првите чекори кон граѓанско образование се прават во семејството, а секогаш нашата улога како родители е фундаментална.

Како што објаснува д-р Томба, доктор по психолошки науки, како родители можеме да им помогнеме на нашите деца да развијат вистинско и длабоко внимание, како и интерес за другите, во соработка со солидарност и развивање поголема почит за следното што доаѓа, за средината и за заедницата. Сето ова, со текот на времето, може да им помогне да развијат длабоко граѓанско чувство и да се постават основи за развој на покомплексни вредности, поврзани со општеството и светот во кој ќе живеат.

Но, кои се главните алатки со кои активно треба да придонесуваме кон растот на сентименталноста и моралните вредност за иднината на утрешните наши граѓани?

Во нашата секојдневна едукација можеме да користиме 3 алатки, кои ни се достапни и често ги користиме несвесно, но се многу моќни и ефективни:

Моќта на примерот – уште од најраните фази на развојот децата учат преку набљудување и имитирање на однесувањето на родителите и другите лица околу нив. Имитацијата е форма на учење која ја користиме низ животот. Неврологијата покажала дека оваа природна способност кај луѓето зависи од невроните кои се специјализирани за оваа процедура, таканаречени „неврони огледала“. Важно е да ја поставиме целта за инспирирање на нашите деца преку добри примери, бидејќи благодарение на тоа, тие ќе може да пораснат во добро балансирани, оптимистични и емпатични луѓе. На пример, ако ние ги фрламе отпадоците во соодветна корпа за отпадоци, и децата ќе учат дека на тој начин треба да ја почитуваат животната средина. На ист начин, ако сме љубезни и ги почитуваме луѓето околу нас, и децата ќе бидат такви, прво кон своите врсници, наставниците, па потоа и кон сите што ќе ги сретнат.

Моќта на зајакнувањето – зајакнувањето може да се дефинира како одговор на настан. Ако одговорот е позитивен, ќе имаме тенденција да го повториме однесувањето кое довело до позитивен одговор. Затоа како родители треба да ја користиме таа моќ за да му помогнеме на детето да ги повторува позитивните однесувања. Важно е да знаеме да им помогнеме на децата да разберат дека не сите правила ја имаат истата важност. На пример, ако го учиме нашето дете дека треба да се седи додека се јаде, но не се лутиме ако јаде стоејќи, тоа веројатно ќе разбере дека се работи за неважно правило. Ако, од друга страна, детето удри соученик и е соодветно прекорено од ваша страна, тоа ќе сфати дека направило грешка и дека прекршило строго правило.

Моќта на бајките – бајките и приказните се друга важна алатка во учењето на децата за добрите вредности, љубезноста и почитта кон другите, како и способноста за надминување тешки ситуации. Со изборот на поучни бајки и приказни ќе можеме да ги научиме децата што значи тимска работа, инклузија на послабите, способност за решавање проблеми, да развијат критичко размислување, искреност и знаење како да се поддржат сопствените причини.

Менувањето на светот започнува во срцата на децата и нивно поттикнување за правење на првите чекори кон граѓанска едукација. Тоа се учи и на училиште, но примарно се учи во семејството: затоа соработката помеѓу училиштата и семејствата е важна, односно на училиште се практикуваат, искусуваат и прошируваат семејните вредности.

Малечкото дете, преку споредба со другите деца, учи да почитува места, луѓе, да комуницира, да споделува, да почитува распореди и обврски, да ја прифаќа различноста и да прифаќа различни вкусови, идеи и мислења.

Автор: Иларија Бараброса

Извор