Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Мојот внук има проблем со преголема екранизација, особено во периодот од 1 до 2 години, а тогаш го променија и местото на живеење, т.е. се преселија во друга држава. Тој сѐ уште не изговара ниту еден збор, а има 2 години. Понекогаш се врти на своето име, а понекогаш не. Почна да посетува дефектолог и има напредок – воспоставува директен контакт со очи. Што ни препорачувате, што да правиме? Дали детето е збунето од преселбите или…

ОДГОВОР: Дом без мобилен телефон, телевизор, таблет или компјутер денес е многу ретко. Дигиталната технологија е влезена во нашите домови и, за жал, е сѐ подостапна и поприсутна во животот на многу малите деца.

Доста практични, екраните често се „решение“ за да им се даде малку време на родителите и да се смири детето или да се анимира. Меѓутоа, во многу случаи тоа време најчесто е поминување часови и часови маѓепсани пред мониторите.
Особено ако се земе предвид дека повеќето возрасни не се свесни за корелацијата помеѓу употребата на екраните и последиците врз когнитивните, емоционалните и релационите способности на детето.

На детето не му требаат екрани кои дејствуваат како филтер, туку живеење на сетилни искуства каде што ќе се користат сите пет сетила. Детето мора да се движи, да експериментира, да игра, да ги прелистува страниците на книгата со рацете, да ги користи прстите.
Како последица од користењето и изложеноста на екрани, кај децата се забележуваат нарушувања во однесувањето и учењето, фрустрација, отфрлање на границите, доцнење на говорот итн.
Преселбата и промената во животот на вашето внуче секако дека носат промени и во неговото однесување. Потребно е време на приспособување, но следење и на дневните активности на детето и структурата која веќе ја имало во претходниот дом.

Многу добро е што веќе посетувате дефектолог и што детето е стимулирано и некој работи со него, а родителите веројатно добиле инструкции за вежбање дома.
Би ви препорачала да продолжите и доколку нема некоја промена, да вклучите и работа со логопед. Дома треба да работите со детето, да бидете присутни, да го стимулирате, да минувате време надвор во природа каде што ќе може да трча, да игра, да скока, а дома да ја вежбате фината моторика (да стиска, да цепка, да допира различни текстури), разговарајте, читајте и раскажувајте приказни.
Бидејќи велите дека сте во друга држава, дома зборувајте го мајчиниот јазик, а како детето ќе расте, така ќе го усвојува и другиот јазик паралелно со мајчиниот.
Времето поминато пред екран да биде минимално и тоа време пак да биде поминато заедно, со зборување што се гледа, покажување, именување.
Комуникацијата е најважна, комуницирајте и поминувајте „здраво“ време со вашето внуче.

Ако имате потреба од разговор и дополнителна помош за развојот на вашето внуче, потребно е да закажете советување и психоедукација на sovetuvanje@gmail.com

Одговара: Билјана Манасова-Јовановиќ, дефектолог и психотерапевт; Психотерапија и советување 
е-пошта: sovetuvanje@gmail.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти соработници на Деца.мк.