Може да се каже дека развојот на говорот започнува со развојот на сетилото за слух, кога детето ќе почне да слуша звуци и говор додека е во стомакот. И самата комуникација започнува многу пред првото појавување на првиот збор. Прво се појавуваат вокалите, а потоа џагорот и потпевнувањето. Бебето, имитирајќи ги возрасните кои му се обраќаат, ги повторува звуците и подоцна ги комбинира во зборови кои стануваат зборови во функција (зборови со значење).
Децата слушаат и кога ни се чини дека не слушаат, затоа ништо не може да го замени живиот збор.
Првите имитации се на звуци од околината и природата, така што меѓу првите зборови што детето ги учи е имитирањето на говорот на животните:
„Како вели кравата; Како вели мачката; Како вели кучето“…
Спонтано, со ова ги поврзуваме движењето и изразите на лицето – летаме како авион со раширени раце и „летаме низ собата“, испраќаме бакнеж со движење на раката и звукот произведен од устата – „цмок“, па можеме да кажеме дека ние всушност ги пееме зборовите. На детето му е интересно и реагира со насмевка бидејќи и ние тогаш имаме насмевка на лицето, а она што му е интересно на детето ќе се имитира и повторува со текот на времето.
Иако не е доволно нагласена важноста за имитирање животни и звуци од околината, тоа е исклучително важно бидејќи е една од основите за правилен развој на говорот. Сликите, играчките и аудиокнигите ни помагаат да се стимулираме. Светлите бои на сликовниците им го привлекуваат вниманието на детето, а со стискање на одреденото место за производство на звук, детето ја учи врската помеѓу причината и последицата – „ако го притиснам ова поле, ќе слушнам звук“.
Додека ја прелистувате сликовницата, имитирајте ги звуците на ликовите, користете играчки и создајте го опишаниот амбиент дома итн.
Променете ги темпото и мелодијата на говорот. Преку употреба на зборови со различна интонација (нагласен говор) го насочуваме вниманието на детето кон она што го кажуваме. Користете кратки и јасни зборови (кои ги има и во овие сликовници) при конструирање реченица, поттикнете го детето да го разбере она што го кажувате, бидејќи без разбирање, нема функционален говор.
Автор: Марија Кончар
912