Ако менструацијата на млада, сексуално активна жена доцни, може да има само две можни причини – или бременост (што е првото нешто на кое треба да се посомневате) или нарушување во функцијата на јајчниците (најчесто изостанување на овулацијата!). Трета опција нема! Можете брзо да сфатите за што се работи. Најдобро е прво да направите еден од домашните тестови за бременост – ако тестот е позитивен, тогаш сте бремени, а ако е негативен, тогаш има дисфункција на јајчниците. Значи, многу брзо е јасно за што се работи.

Отсуството на редовна, очекувана менструација, жените го доживуваат со различни емоции – за некои тоа значи неизмерна радост поради посакуваната бременост и мајчинство, но за жал за многу жени тоа значи и голема вознемиреност и грижа поради несакана бременост. Без оглед на очекувањата и желбите, заедничкиот именител е дека е неопходно да се обезбеди рана, точна и сигурна дијагноза.

Не сите вагинални крвавења се менструација! Повеќето жени сосема точно знаат кога треба да им дојде циклусот и времетраењето и количината на менструалното крвавење. Секое крвавење што не се јавува во очекуваното време има различно времетраење и не е менструација!

Имено, на почетокот на бременоста се јавува т.н. децидуално крвавење, кое често погрешно се смета за менструација. Сепак, ова крвавење обично никогаш не доаѓа во моментот на вашиот нормален циклус, туку малку порано или подоцна, и обично е полесно и трае пократко од вашата нормална менструација. Прогласувањето на ова крвавење за менструација понекогаш доведува до драматична конфузија во секојдневниот живот бидејќи овој тип крвавење може да се појави во првите 2-3 месеци од бременоста – тогаш го слушаме прашањето: „Како можам да бидам бремена кога имав менструација?“

Најраниот позитивен тест за бременост во рутинската практика е тест кој го одредува нивото на хормонот во крвта, поточно дел од неговата молекула, произведен од ткивото на ембрионот што е вградено во слузницата на матката. Ова е т.н. „ß-HCG“. Вредностите се позитивни неколку дена пред очекуваната менструација што требала да дојде. Денес, тестот се користи за прецизна дијагноза на бременоста, нејзината одржливост и ектопична бременост. Покрај тоа што е квалитативен, што значи позитивен или негативен, овој тест е и квантитативен, што значи дека ја мери концентрацијата на хормоните во крвта, што може да се користи за грубо одредување на траењето на бременоста, особено во многу раните фази. Редовното зголемување на вредностите (во раната бременост вредностите на хормоните треба да се удвојуваат на секои 2-2,5 дена) зборува во прилог на здрава бременост, особено во раните фази кога не можеме да видиме сè ни на ултразвук. Сепак, овој тест може да се направи само во биохемиски лаборатории.

Денес, тие се широко достапни во аптеките, а многу „домашни“ тестови на урина за рана дијагноза на бременоста се исто така евтини. Тестирањето е едноставно и нивната цена секоја година се намалува. Тие стануваат позитивни кога менструацијата ќе доцни еден ден. За да се зголеми точноста, препорачливо е да се тестира првата утринска урина (иако во упатствата обично стои дека тоа не е неопходно), бидејќи во неа е концентрирана поголема количина на хормонот (претходно споменатиот „HCG“). Денешните тестови се генерално точни, што значи дека „не прават грешки“.

Ако тестот е позитивен, вие сте бремени, а ако е негативен, не сте бремени. Ако менструацијата доцни 4-5 дена, со помош на ултразвучна вагинална сонда, несомнено можеме да докажеме бременост, или да ја покажеме внатре во матката. Само една недела подоцна можеме точно да го покажеме бројот на ембриони (единечна или повеќекратна бременост) и да покажеме знаци на фетална циркулација, со што ќе докажеме постоење на жив ембрион.

Кога менструацијата е пропуштена околу 2 недели, во повеќето случаи, бременоста може да се докаже со значителна сигурност со гинеколошки преглед. Сето горенаведено е комбинирано и на тој начин ја зголемува точноста, па можните нарушувања може да се откријат многу рано – без разлика дали бременоста не се развива правилно или ако не успееме да ја прикажеме бременоста во внатрешноста на матката, тоа може да биде ектопична бременост, што потенцијално може да биде фатална компликација на бременоста. Сè може точно да се одреди со повторени проверки во пократки интервали.

Затоа, ако менструацијата ви доцни една недела или сте имале крвавење кое е невообичаено интензивно или продолжено, се препорачува да направите тест за бременост со првата утринска урина или да посетите гинеколог за преглед. Треба да одите и на преглед неколку дена по позитивниот тест за попрецизна дијагноза – до каде е бременоста и дали нејзиното времетраење одговара на времетраењето на пропуштената менструација.

Ако сами направите тест за бременост и резултатот е негативен, почекајте уште околу 2 недели. Доколку дотогаш не дојде до спонтано крвавење, кое треба да биде како нормална менструација, ќе биде неопходен гинеколошки преглед и ултразвучен преглед. Доколку со прегледот се исклучи бременост, циклусот ќе се регулира со медикаментозна или хормонска терапија. Со тоа се избегнува појавата на продолжено и обилно крвавење, кое може да се случи по продолжено отсуство на менструација.

Автор: д-р Дарко Хусар/гинеколог

Извор