Повеќето од нас знаат дека треба да внимаваме како се изразуваме пред децата, без разлика дали се работи за пцости, теми за возрасни или слично. Ако ни се испушти нешто од овие, обично веднаш сфаќаме и го коригираме.

Но, има и други работи што треба да избегнуваме да им ги кажуваме на децата, а кои веројатно нема да ги забележиме бидејќи се толку чести и изгледаат безопасни, а многумина од нас ги повторуваат од навика. Овие фрази можат да предизвикаат збунетост кај децата или да предизвикаат недоразбирања во пораките што се обидуваме да ги испратиме, па експертите препорачуваат да ги избегнуваме. Ова се некои од нив.

„Ти пречи?“

Многумина од нас имаат навика да ја кажуваат оваа или слични фрази за да звучат учтиво или да зборуваат со почит. Сепак, тие можат да предизвикаат конфузија кај децата. Ако даваме инструкции, подобро е да го направиме тоа без да поставуваме прашања.

Прашањето имплицира елемент на избор, оставајќи му простор на детето да каже „не““, вели воспитувачката и лидерка на стратегијата за рано учење Ејми Џексон. Кариерата ја започнала како наставничка во основно училиште, а нејзиното искуство вклучува работа како образовен консултант.

Затоа, наместо оваа фраза, Џексон предлага едноставна команда: „Подигни ги играчките, те молам“ или „Треба да ги собереш играчките“.

Друга опција би била: „Време е да ги собереш играчките“. Оваа фраза вели дека родителот не го присилува детето да направи нешто, туку едноставно вели дека сега е време да се среди.

„Нема да ти помогнам“

Добро е да се охрабруваат децата да ги прават работите сами, но оваа фраза може да биде обесхрабрувачка и да доведе до тоа детето да не го послуша родителот подоцна, објаснува психологот Витни Раглин Бињал.

Наместо тоа, Бињал предлага да им кажете на децата: „Прво пробај сам, па ако не успееш, ќе разговараме што да правиме следно“. На овој начин им даваме до знаење на децата дека веруваме во нив, но таму сме да им понудиме поддршка кога е потребно.

„Смири се“

– Никој никогаш не се смирил кога му било кажано да го стори тоа – вели Џексон. Таа тврди дека децата треба да знаат дека е во ред да доживеат големи чувства. Покрај тоа, тие треба да научат како да ги регулираат овие чувства.

– Да им кажете да се смират, да престанат да плачат или да го преболат тоа е претпоставка дека можат или знаат како – додава таа. Прегратка, неколку длабоки вдишувања заедно или пренасочување може да им помогне на децата да ги регулираат интензивните чувства.

„Тоа не е толку сериозно“

Иако некој проблем ни изгледа мал, тоа не значи дека на децата им изгледа така.

– Овие изјави често ги поништуваат чувствата на детето – вели Бињал.

Ова може да доведе до тоа да се чувствуваат отфрлени или да веруваат дека нивните чувства родителите не ги ценат. Тоа може да ги наведе децата да се преиспитаат себеси и валидноста на нивните чувства или искуства, нагласува Џексон.

Наместо тоа, можеме да се обидеме со отворено прашање како:

– Ова ти изгледа навистина важно, кажи ми зошто си вознемирен – предлага Бињал.

„Зошто не ми кажа порано?“

– Не сакаме децата да се чувствуваат казнети затоа што конечно ни се отвориле – истакнува Бињал. Сакаме да го задржиме фокусот на нивните чувства, а не на нашите, со тоа што ќе ги пофалиме што кажале нешто и ќе им дадеме до знаење дека сме тука да слушаме. Наместо тоа, можеме да одговориме: „Ти благодарам што ми кажа“.

„Дали тоа беше добар избор?”

Сакаме децата да размислуваат за нивното однесување, но оваа конкретна фраза испраќа имплицитна порака дека тие избираат да бидат „лоши““, објаснува Џексон. Наместо тоа, треба да поставуваме прашања кои ќе им помогнат на децата сами да дојдат до можни решенија.

„Сакам да бидеш добар“

Многумина од нас се сеќаваат дека строго ни било кажано дека треба добро да се однесуваме пред да влеземе во нечиј дом или во други ситуации. Сепак, ова упатство не е доволно специфично за да биде корисно за децата.

Им недостига искуство и нема секогаш да знаат како изгледа „доброто“ однесување во одредена ситуација.

Наместо тоа, треба да им кажеме на децата што точно да прават.

Експертите дадоа пример: „Те молам да застанеш до количката и да ја земеш само храната што ќе ја купиме“.

Извор