Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Јас сум мајка на три сина кои имаат 7, 4 и 2 години. 7-годишниот син е висок 140 см и на моменти се однесува како 15-годишник. Покажува агресивно однесување, авторитет и одбива да соработува. На училиште работи, учителката е многу задоволна, поставува прашања, активен е, но дома сѐ спротивно – одбива да пишува домашна, да вежба, се бунтува… Сето тоа го прави сѐ до моментот кога ќе види дека сум многу лута и дека мојата реакција ќе биде бурна, па тогаш почнува да работи, а некогаш глуми дека му е страв од мене. Само со мене се однесува чудно, дури понекогаш се обидува да ме удри. На моменти е како тригодишник и кога ќе се заигра, не знае да се врати во нормала. Некогаш кога го викам, не се јавува, занесен е. Не знам дали е во прашање некоја фаза во развојот или некоја друга психолошка промена. Дали е потребна стручна помош?

ОДГОВОР: Најнапред ви честитам на убавината и предизвикот да бидете мајка на повеќе деца и верувам дека уживате во тоа. Психологијата на повеќедетните семејства вели – колку повеќе деца во семејството, толку попоинтензивна и поактивна семејна динамика и поисцрпувачко родителство. Истовремено, многудетното семејство нуди и поголемо количество топлина, љубов, можност за тестирање многу социјални и емоционални вештини меѓу децата итн.

Во моментов вашата улога на мајка ја делите со три деца, кои се на три различни возрасти и имаат своја развојна оска, а со тоа и свои потреби, барања, интереси итн. На пример, додека сте во период на одвикнување од пелени кај најмалото дете, ја тестирате фазата на независност кај средното дете и се обидувате да бидете во тек со училишните активности на вашето најстаро дете. Сето тоа понекогаш предизвикува да се надминат психо-физичките капацитети кај родителите и тие да вршат некаков психолошки притисок, особено врз детето од кое во периодот имаат најмногу очекувања, на пример, да биде најдобар ученик, да биде примерен и дисциплиниран итн.

Обидете се да откриете што е тоа што го прави незадоволен, што е тоа што му пречи, што би сакал да се промени. Нека го нацрта своето незадоволство и сите емоции во него што ги препознава. Нека му даде име на таквото незадоволство. А потоа охрабрете го да направи уште еден цртеж во кој незадоволството ќе има нова форма, позитивна, променета. Поттикнете го да се задржи на промените, нека ги именува, нека ги нацрта и нека ги сподели со сите вас. Убаво би било да се вклучат и другите давајќи идеи за тоа како секој од вас може да промени нешто со што ќе постигне подобро расположение и ќе го зголеми сопственото задоволство.

Одговара: Христина Стефановска, психолог за деца и адолесценти, Здружение „Хармоничен свет”

е-пошта: hristina_psihologija@yahoo.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца и е резултат на соработка помеѓу Деца.мк и „Психотерапика“ – здружение за психологија и психотерапија. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти, членови и соработници на здружението, како и самостојни експерти, соработници на Деца.мк.