Откривањето крв (хематурија) во урината на детето може да ги загрижи родителите и педијатрите. Причините за овие феномени може да бидат различни – од безопасни до посериозни услови. Деталната обработка може да биде долготрајна и скапа, и не е секогаш потребна. Клучната улога на педијатарот е да ги препознае најчестите причини за еритроцитите или крв во урината и да утврди дали на детето му требаат дополнителни тестови.

Што е хематурија?

Хематурија значи присуство на црвени крвни клетки во урината. Ако урината е црвена или кафеава, тоа се нарекува макрохематурија. Како и да е, крвта во урината може да биде присутна и без промена во бојата – тогаш зборуваме за микрохематурија, што се открива само со лабораториска биохемиска анализа на примерокот на урина.

Важно е да се знае дека урината може да стане црвена и поради некоја храна (на пр., цвекло, капина) или одредени лекови, така што секогаш е неопходно да се провери дали има навистина покачен број на еритроцити во урината.

Како се дијагностицира хематурија?

Најчестиот начин за откривање хематурија е анализа на талог на примерокот од урината под микроскопот. До 3 црвени крвни клетки (еритроцити) можат да бидат присутни кај здрави лица во поглед на микроскоп. Хематурија, исто така, може да се открие со помош на тест што ја менува бојата во контакт со хемоглобин. Како и да е, овие ленти исто така можат да дадат позитивен резултат поради присуството на слободен хемоглобин или миоглобин, така што наодот секогаш треба да се потврди со микроскопска анализа.

Микроскопска хематурија – Што следно?

Ако хематурија се потврди во 2 или 3 примероци на урина, причината треба да се истражи. Педијатарот ќе ја провери семејната историја (има ли во семејството болест на бубрезите, камења во бубрег, губење на слухот или нарушувања со згрутчување на крвта), ќе направи детално испитување на детето, особено ќе се провери вредноста на крвниот притисок – дека не е покачена, ќе се изврши преглед на надворешната генитална зона за да се исклучи оштетување на мукозната, ќе се провери дали детето има случајно оток на очните капаци, потколениците и дали има исипи по телото.

Двата клучни теста се:

1. Проверка на присуството на протеини во урината (протеинурија)
2. Микроскопска цитолошка анализа на урината на еритроцити и нивната форма – дали се мазни или дисморфични.

Ако детето нема други симптоми и хематурија не е поврзана со протеинурија во урината или висок крвен притисок, треба да се земе примерок од урината за да се исклучи уринарна инфекција и не е потребна дополнителна обработка на анализи. Урината може повторно да се анализира по 2-3 недели. Ако исчезне хематуријата, не се бара понатамошна обработка и се препорачуваат годишни контроли на урината и крвниот притисок по потреба. Ако хематурија е сè уште присутна, се препорачуваат дополнителни тестови, биохемиски тестови на крвта, имунолошки тестови, анализа на урина кај родители и браќа, ултразвук на бубрезите и одредено време се препорачуваат тестови за слух.

Ако детето, со хематурија, има протеинурија, едем (оток) или висок крвен притисок, потребна е хоспитализација и итен дополнителен третман.

Макрохематурија – кога треба да се загрижите?

Ако урината е видливо црвена или кафеава како „измиено месо или кока-кола“, тоа укажува на заболување на бубрезите (гломерули), додека светлоцрвената урина може да биде знак на проблем во мочниот меур – на пример присуство на камен во уринарниот канал.

Важно е да се анализира урината цитолошки за да се утврди дали крвта доаѓа од бубрезите или долниот уринарен тракт. Ако се присутни дисморфни еритроцити и/или еритроцитни цилиндри, тоа укажува на проблем со бубрезите.

Како што нагласивме порано, педијатарот ќе бара и дополнителни знаци како што се:

• Симптоми на инфекција на уринарниот тракт
• Постоење на претходни проблеми со бубрезите
• Исип, болка во зглобовите или траума
• Семејни заболувања на бубрезите.

Ако има сомнително оштетување на бубрезите (гломерулонефритис), дополнителни тестови може да вклучуваат анализи на крв и имунолошки анализи. Во некои случаи, особено ако има сомнение за камења во бубрезите, треба да се направи ултразвук и/или компјутерско испитување на абдоменот и карлицата.

Хематурија кај деца често не е знак на сериозна болест, но бара внимателно следење. Ако е минливо и без други симптоми, обично не е причина за грижа. Меѓутоа, ако се одвиваат други знаци кои укажуваат на проблеми со бубрезите (протеинурија, едем, анемија, висок крвен притисок), потребни се дополнителни анализи (на крајот генетски третман) и следење од педијатриски нефролог.

Автор: Хелена Живиќ/ педијатар

Извор