Прашањата до психолозите и психотерапевтите може да ги испраќате на е-пошта: prasajpsiholog@deca.mk. Ве молиме прашањата пишувајте ги на кирилица. Нашето мото е: Кој прашува, дејствува! Кој си молчи, претпоставува!

ПРАШАЊЕ: Имам 6-годишно машко дете. Тоа посетува градинка и таму има едно другарче со кое цел ден се заедно и прават лоши работи. Другарчето му вели: „Ако не ме слушаш што ќе ти кажам, ќе те тепам“, и навистина го тепа. Постојано разговараме дека не смеат да прават глупости и лоши работи, го казнивме, му сокривме играчки и му скративме интернет и телевизија, но сето тоа е безуспешно. И други деца буквално плачат од тоа исто дете. Разговарано и со негувателките и тие велат дека знаат и дека им е пренесено на неговите родители, но сето тоа е залудно. Проблемот е како да го научам детето дека сите деца се исти, дека никој не е главен во градинката или школото и нема потреба да се плаши? Ве молам за помош, навистина не знам повеќе како да постапам.

ОДГОВОР: На оваа возраст децата почнуваат самостојно да ги одбираат другарчињата и тоа е природно, во сооднос со нивниот социјален развој. Во вашиот исказ ми недостигаат информации за природата и карактеристиките на вашето дете. Оттаму би знаеле која е главната причина зошто одбира да биде во близина на поагресивно и подоминантно дете и да биде послушно кон него правејќи работи кои не се пожелни.

На пример, тоа може да потекнува од воспитниот стил на родителите, т.е. во однос на тоа дали во тој стил преовладува послушност и ригидност инхибирајќи го неговото чувство на компетентност и поставување граница. Границите кои учиме да ги поставуваме не се нешто со кое се раѓаме, туку преку воспитниот стил детето учи како да ги поставува, најпрвин во семејството како прва социјална средина, а потоа и со надворешноста и врсниците. Границата треба да срасне како систем на заштита на личноста која би требало да гласи: „Вака смееш, вака не смееш да се однесуваш со мене“ или „Не ми се допаѓа и ми пречи кога се однесуваш вака со мене“.

А за да се постават ваквите граници, детето треба да се чувствува доволно компетентно и самоуверено со цел да пристапи изнесувајќи ги без премногу страв, туку со храброст и психолошка сила. Можеби вашето дете не располага со таа сила и одбира да биде послушник со цел да не биде во опасност или некаква закана од другото дете. Јакнењето на самодовербата, но и укажувањето дека не е такво дете и тоа не е карактеристика за него, насочувајќи го дека напротив, тој е дете кое одбира да направи нешто добро наместо нешто лошо, е начин да почнете да ја менувате оваа слика. Создавањето на системот на заштита е основа за заштита од какво било насилство.

Одговара: Христина Стефановска, психолог за деца и адолесценти, Здружение „Хармоничен свет”

е-пошта: hristina_psihologija@yahoo.com

Психолозите и психотерапевтите ги одговараат прашањата според редоследот на нивното испраќање, а одговорите ќе се објавуваат на Деца.мк. Одговорите имаат психоедукативна функција и ги насочуваат родителите кон посеопфатни насоки на решавање на состојбата што ги мачи. Се разбира, покомплексните прашања подразбираат покомплексен пристап.

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца и е резултат на соработка помеѓу Деца.мк и „Психотерапика“ – здружение за психологија и психотерапија. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти, членови и соработници на здружението, како и самостојни експерти, соработници на Деца.мк.