Воспитување

Дали пофалбите се добри за децата?

Да знам, го чувствувам вашиот поглед. Си мислите: „Не можеме ни да кажеме – добро завршено (браво) сега? Ова веќе станува смешно!“

И јас бев таква личност. Мојата реакција беше прилично иста – зарем не можеме и не смееме да бидеме добри кон нашите деца? Тоа беше веројатно пред 8 години, но во мојот ум беше засадено едно мало семе. И сега еве ви велам дека можеби постојаниот налет на пофалбите „добро момче/девојка“ што го слушаат нашите деца и не е толку добар.

Хм… што има лошо во тоа да ги охрабрувам моите деца?

Ништо! И не се работи за тоа. Работата е дека „добро завршена работа“ како пофалба – не е охрабрување. Тоа е судење. Празните пофалби како „добро завршена работа“ се само брз начин да им кажете на децата дека одобрувате нешто што тие го направиле. Смисленото признание и охрабрување се однесува на споделување на нивната радост со нив и желба да се слушне што имаат тие да кажат. Значи, прашањето е каква порака сакате да испратите? Дали сакате тие секогаш да бараат одобрување од другите? Дали ви треба пофалба од другите за да се чувствувате добро за достигнувањата? Или, дали сакате вашите деца да го почувствуваат тоа чувство на гордост од себеси? Да ја преземат сопственоста на нивните достигнувања и да ја зголемат нивната самодоверба?

„Среќната вест е дека не е неопходно да се оценуваат децата за да се охрабрат. Популарноста на пофалбите делумно се потпира на неуспехот да се направи разлика помеѓу тие две идеи. Само обрнувањето внимание на она што го прават децата и покажувањето интерес за нивните активности е форма на охрабрување. Всушност, тоа е поважно од она што го кажуваме веднаш откако децата ќе направат нешто прекрасно. Кога безусловната љубов и вистинскиот ентузијазам се секогаш присутни: -Добро завршена работа!- не е потребно да се каже, а и кога се отсутни: -Добро завршена работа!- нема да помогне“ – Алфи Кон.

Пофалбата не создава врска

Пофалбата не создава врска помеѓу вас и вашето дете. Тоа е отфрлање. Ако сте работеле напорно на нешто и сте му го покажале на пријател, дали би претпочитале тој едноставно да каже „одлична работа!“ или да покаже искрен интерес, да ви поставува прашања за тоа, да ви каже што му се допаѓа и да ги чуе вашите размислувања за процесот ?

„Но, моите деца сакаат пофалби!“

Нема сомнеж во тоа! Многу возрасни исто така. Доаѓаме до ситуација да зависиме од тоа колку што повеќе ги добиваме. Почнува да ни треба. Но, дали е тоа здраво? Алфи Кон, автор на „Безусловно родителство“, вели не. Алфи, со поддршка на многу истражувања, објаснува дека пофалбата е манипулативна, создава несигурни „зависници од пофалби“, го краде задоволството на детето од сопствените достигнувања, го тера да го изгуби интересот за задачата што ги заслужила пофалбите и всушност ги намалува идните достигнувања!

10 работи што треба да ги кажете наместо „одлична работа“

„Секако, ова треба да нè направи скептични за секое тврдење дека пофалбата е во ред затоа што децата се чини дека го сакаат тоа. Ако треба да заработите пари, а единствената достапна работа е онаа што вклучува повторлива работа која го исцрпува умот, може да ја прифатите како последно средство. Но, тоа не е одобрување за овој вид работа. Тоа само значи дека го земаме она што можеме да го добиеме. Она што на децата навистина им треба е љубов без услови. Но, ако сето она што е понудено – единствената алтернатива на критиката или занемарувањето – е одобрување врз основа на она што го направиле, тие ќе го искористат тоа и потоа, можеби нејасно незадоволни, ќе се вратат за повеќе. За жал, некои родители кои примиле премалку безусловна љубов кога биле деца на крајот погрешно го дијагностицирале проблемот и претпоставуваат дека пофалбата е тоа што им недостигало. Тогаш ќе им велат „одлична работа“ на нивните деца, обезбедувајќи друга генерација да не успее да го добие она што навистина е потребно“, Алфи Кон.

Дава чувство на автоматско постапување!

Знам. Како да е природно, нели? Но, не затоа што тоа е она што треба да го кажеме. Само затоа што така велат СИТЕ, тоа е она што ни го рекле, тоа е автоматски одговор на сѐ што прават децата, нели? Не мора да биде така. Можете да му ставите крај на тоа. Можеби ќе биде потребно многу вежбање, но штом ќе почнете да размислувате за тоа и ќе забележите дека зборовите „добра работа“ скокаат од вашата уста, таа свест почнува да ги менува работите.

Децата се толку многу пофалувани за наједноставните работи, што станува бесмислено. Но, што да речете наместо тоа? Најтешкиот дел е што да се каже наместо тоа. Кога правите промена, може да биде навистина тешко само да престанете и затоа е навистина корисно да имате нешто предвид што би можеле да го кажете наместо тоа. Еве неколку примери:

„Ти успеа!“
„Ти благодарам“.
„Како се чувствуваш?“
„Успеа да реализираш!“
„Раскажувај ми за тоа“.
„Сакам да те гледам како правиш…“
„Тоа беше напорна работа, а ти продолжи да се обидуваш“.
„Изгледаш возбудено!“
„Ја ценам твојата помош“.
„Не кажувај ништо“.

Овие фрази може да се користат за да се покаже вашиот интерес, да се сподели возбудата на вашето дете, да се поттикне дискусија, да се изрази вистинска благодарност и да се поттикне. Зарем тоа не е многу позначајно и поврзувачко од пофалбите? ДА!

Работи за паметење

Бидете автентични: Не заменувајте ја фразата „добра работа“ со друга фраза за фалење. Обрнете внимание и навистина видете што вашето дете се обидува да ви покаже!

Набљудувајте: Ако се сомневате, само опишете го она што го гледате! Таквото признание и интерес е навистина она што децата го бараат и е многу подобро од пофалби.

Тишината е златна: Често гледате луѓе како ги фалат децата, но децата не бараат пофалба. Тие можат едноставно да се занимаваат со својата работа истражувајќи го светот и ги следи прилив на пофалби како: „добра работа“, „добро направено“. Забележете кога сакате да кажете нешто дали на вашето дете му треба вашиот придонес во моментов? Или се внесува во она што го прави?

Можеби на почетокот ова ќе ви изгледа како голема промена, но навистина вреди да се отфрлат пофалбите. Потоа, може да се радувате на поголема поврзаност, самодоверба и внатрешна мотивација! Зошто да не пробате и да се уверите самите?

Извор

Поврзани написи

Прашај психолог

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти соработници на Деца.мк.

To top