Еден од стравовите што ги имаат родителите е да не падне бебето од креветот, па затоа постојано да го држат до себе. Постојаното носење в раце не го поттикнува бебето да биде активно, како и да лежи на грб во носач или количка. Престојот во ограничен простор и истовремениот брз раст кај бебето создаваат чувство дека не може слободно да се движи дури и кога е на кревет. Ова ќе се манифестира по третиот месец кога бебето ќе почне полека да го контролира своето тело.

Првични обиди

Како што почнува да се интересира повеќе за околината, бебето станува поактивно, така што на крајот на четвртиот месец, во обид да стигне до играчката, се тркала настрана. Ова е моментот кога е можно да падне од креветот ако е блиску до работ. Иако ова сè уште не е вистински пресврт бидејќи рацете и нозете се пред телото, овој момент го претставува почетокот на развојот на страничното движење. Во наредниот месец ќе прави почести обиди за вртење при движење на карлицата, што ја покажува зрелоста на детето и дефинитивно треба да се поттикне на тоа. Во петтиот месец бебето првпат доброволно ќе се обидува да се сврти од грбот на стомакот.

Понекогаш, од објективни причини како што е широко повивање, оваа активност ја нема или ако бебето претежно останува во носачот или количката, се спречуваат обидите да се сврти. Тешко се вртат и големите бебиња, како и оние што имаат малку намален тонус.

Целосно владеење на вртењето

Со набљудување на бебето кога на шест месеци се врти од грбот кон стомакот, во моментот кога е настрана, можеме да видиме како надлактицата оди на спротивната страна, горната нога се витка, а долната се испружува, што е многу слично на положбите што ги заземаат екстремитетите при одење. Бебето прво се врти на едната страна, а потоа на седум месеци може да се врти еднакво добро на двете страни со движења исти како чекорење.

На осум месеци тоа може да направи обратно движење, односно да се сврти од стомакот на грбот. Додека ги менува позициите, тоа често останува настрана, потпирајќи се на едната рака додека со другата си игра со играчка. Балансирањето ги зајакнува мускулите кои подоцна ќе го држат бебето во исправена положба. Сите овие активности се подготовка за автоматско одење. Ако на бебето му ставите играчка над главата додека лежи на стомак, тоа ќе се потпре на едната рака, а со другата рака ќе посегне по неа. Движењето на рацете на овој начин е важен предуслов за подоцнежно стоење.

Важноста на фазата на вртење како предуслов за стоење

На крајот од четвртиот месец бебето е доволно стабилно на стомак за да игра во оваа положба.

Прво дајте му играчка која може да ја земе со минимално одвојување на раката од површината, најпогодни се тенки кадифени играчки, а уште подобри се оние што шушкаат бидејќи звукот дополнително ги стимулира. Потоа и малку подебела играчка за да биде поголема одвоеноста на раката од површината и така постепено до висина каде што треба да се потпре само на едната подлактица, придвижувајќи го потпирачот настрана додека одржува рамнотежа.

За да можете да го практикувате ова, потребна е цврста рамна површина, подлога или друго (простор за вежбање, коцки за сложувалки), по можност на подот бидејќи таму е најбезбедно. Совладувањето на рамнотежата е исклучително важен момент во развојот на детето, па затоа е неопходно да му се обезбедат услови за да го постигне тоа. Ако бебето сè уште ги влече лактите наназад или не ја врти главата кога го мотивирате, кажете му на докторот.

Обезбедете услови за бебето слободно и безбедно да се врти

За да може бебето да се врти непречено, тоа мора да биде на цврста, рамна површина наместо на мек кревет. Најбезбедно е да ставите некаква подлога на подот каде што има доволно простор за да не падне. Стимулирајте го бебето со неговата омилена играчка која ќе ја поместувате за да го насочите да се сврти. Нозете не смеат да бидат ограничени со облека што им го ограничува слободното движење. Ако мора да носи широк повив, пелената треба да биде поставена на таков начин да не ги ограничува движењата на колковите. Доколку бебето не се обиде да се сврти од грб на стомак и покрај сите услови и дополнителна стимулација, или ако бебето веднаш се сврти на грб кога се става на стомак, задолжително треба да се консултирате со лекар.

Моторниот развој на детето во првата година се одвива во одредена секвенција која не смее да се нарушува однадвор со тоа што ќе го доведете во седечка и исправена положба, пред детето да го направи тоа само без ничија помош. Со создавање одредени услови и обезбедување соодветна стимулација, ќе му помогнеме на бебето непречено да ги помине сите фази на развој и успешно да се подготви за одење.

Автор: Снежана Милановиќ/ физиотерапевт

Извор



912

X