-Татко ми работеше во фабрика, а мајка ми беше домаќинка. Наставничката не можеше да разбере зошто сум одличен ученик! Ете! Катарина секогаш била подобра, затоа што татко ѝ е судија, или Јелена, затоа што мајка ѝ е педијатар. Сфаќаш? Па, тоа е неправда, што би рекол Калимеро.

-Ајде мамо, што зборуваш? Па, ти беше одличен ученик! Зошто учителката би те издвоила од другите?!

-Затоа што јас сум дете на работници! Сине, светот не е толку идеален како што мислиш.

Многу ѝ се лутев на мајка ми кога почна така да зборува. Отсекогаш сум го гледала светот не преку розови очила, туку преку калеидоскоп. Сè ми беше шарено, разиграно, весело – живо. Во тој детски филм наставникот ги сака сите ученици еднакво, се негува другарството, па цело одделение издвојува скромна сума пари за заедно да купи книга за роденден на другарчето.

Со читлив, дамски ракопис, наставничката на првата страница ќе напише: За Ракиќ Невена, за среќен 9. роденден од другарките од II-2 одделение.

И тогаш мама вели, не било баш така.

-Воопшто не е лесно, но колку побрзо сфатиш дека не сме сите еднакви на овој свет, толку подобро – рече мајка ми Невена Ракиќ.

И не ми беше јасна поделбата на „работнички“ и „професорски“ деца. Во мојот клас сите имаа претежно вработени родители со завршено средно образование, два-тројца со високо образование. Ниту некој се истакна ниту наставниците ги „поделија“ децата. Затоа подоцна уште пожестоко се побунив против мајка ми, за да го одбранам својот став: нема таква неправда!

И тогаш моето дете тргна на училиште. Учениците како јаболка, сите пред училиште два по два, ранци поголеми од малите грпчиња, уредни, исчешлани, спремни, како што велат, за нови победи. Гледам наоколу во родителите и не ми изгледа чудно – што може да биде чудно во тоа – ги знам сите од детството, ова не е голем град. Сите се еднакви со мене, нели? Нема врска што Стеван едвај завршил основно и грешел во пишување до шесто одделение, еве има ајфон и кожени чевли. Нема врска што Милена од осмо три секоја година беше на полагање математика (јас ѝ помогнав да помине за време на празниците), сега поминува покрај мене намирисана без „здраво“. Да размислам, можеби не ме препозна, поминаа години, се сменив.

Првата родителска средба – сите се важни, вака мојот Марко, вака не сака мојата Марија, дали забележа дека мојата Анастасија е особено надарена за цртање. Реков, можеби згрешив што не се подготвив за првата родителска средба, некаков извештај или портфолио на мојот Никола да презентирам. Ама ајде, не е важно, ќе се поправам кога ќе дојде тромесечие.

Работам во банка, цело време се среќавам со луѓе, па до мене стигнуваат разни гласови, слушам – се барало место за кај нашата учителка. Стара познајничка доаѓа да земе плата, зборува за тоа како страда ќерка ѝ, многу брзо ги поминуваат буквите на училиште, детето не може да се снајде, сѐ е до учителката, само да имале врска за да влезат кај, ни помалку ни повеќе, учителката на Никола!

-Чекајте, велите, луѓето бараат врски за да бидат во нејзиното одделение?

-Да, не знаеш каква учителка е таа! Одличен учител! Но, сите сакаа да бидат кај неа, немаше шанси.

-Мојот Никола е во тоа одделение, но сега ме збунивте, ние не направивме никаква врска. Не ни знаев дека треба да …

Мојата соговорничка кисело се насмеа од другата страна на пултот, ги зеде парите и нервозно си замина. Се чувствував малку виновна, ќе речат лажам, но навистина не знаев дека се бараат врски за да се оди на училиште.

Времето минува, децата учат букви, а јас правам сѐ според моето „нема неправда, нема поделба, сите се еднакви“, па му кажувам и на мојот Никола. Но, моето дете, секогаш весело и љубопитно дете, почнува доцна да се враќа од училиште.

„Ајде сега – ми вели сопругот, само син ти е нерасположен. Пушти го детето, пушти го. Сигурно сфатил дека веќе нема слободна потера, па оди мрзливо. И јас се препуштив. Еден, два, три дена и Никола дојде кај мене самиот.

-Мамо, дали ѕвездата значи дека учителката те сака?

Збор по збор и некако разјаснувам, вежбале нешто на час, Никола и една Јасна ги дале сите точни одговори, Јасна добила ѕвезда, а Никола не.

-Знаеш, Јасна ми кажа дека тоа значи дека е подобра од мене, но не е, ние истото го знаевме! Тоа не е фер!

Кога го прашав што рекла учителката, одговори – наставничката рече „следниот пат ќе добиеш ѕвезда“.

Детето не добило одговор на прашањето „зошто да не добие сега“. На следната пауза Јасна се протнала меѓу клупите и се потсмевала – „на наставничката повеќе ѝ се допаѓам!“

Детска работа.

Почнувам на добар начин, дека тоа е неважно, дека е важно да ги знае одговорите, па сигурно и тој ќе биде добро оценет, ќе добие пеперутка, ѕвезда, па и петка кога вистинските оценки ќе почнат да им ги доделуваат, па да не се грижи бидејќи сѐ е во ред, но почна и мене да ме копка нешто.

Дали наставниците навистина имаат омилени деца?

Сопругот вели: „Добро, не си толку наивна како дете да мислиш дека тоа не е вистина. Отсекогаш се претпочитале децата на лекарите, или наместо судиите, адвокатите“. Но, сè уште не ми е јасно, па се чувствувам виновна. Зарем тоа не е учителката за која имаше толку „врски“?! Ако таа не е најдобра наставничка во училиштето, тогаш која е?

Одеднаш, мојата прекрасна мајка се појави како слика пред мене со таа книга за среќен роденден и прашален поглед – како да не е сигурна дали сум само злопамтило или навистина не разбирам дека луѓето не се еднакви, дури ни како деца.

-Колку побрзо разбере, толку подобро за него, толку помалку ќе се разочарува подоцна. Нема да има никакви очекувања – вели мојот сопруг.

И тогаш сфатив, по речиси 40 години живот меѓу луѓе – не е ни важно дали сме еднакви или не. Дека не треба да го учам детето дека светот е фер или не, кого повеќе или помалку сака наставничката. Главната лекција, онаа со која треба да се родиме – е да не очекуваме. Да живееме, учиме и работиме за себе, без да се споредуваме со Јасна, Катарина и Јелена. Да не бркаме ѕвезди, признанија и одобренија. Ајде само да одиме гледајќи ја нашата ѕвезда, спремни да бидеме подобри – во споредба со нас самите од вчера, завчера или минатата година.

Тогаш се бришат сите грешки на овој свет. Ако воопшто ги има.

-Мамо, дали на наставничката помалку ѝ се допаѓам, па не ми даде ѕвезда?

-Не, синко, таа само заборавила да напише, а ти можеш да го видиш твојот напредок! Само напред, утре ќе бидеш уште подобар!

Автор: Србијанка Станковиќ

Извор



912

X