Проф. д-р Светомир Бојанин, најпознатиот детски психијатар во овој дел од Европа, основоположник на невропсихологијата и модерната дефектологија во Србија, автор на повеќе од дваесет учебници и монографии, често зборува за недостатоците на образовниот систем и за тоа што навистина им треба на децата. Во исто време, тој се осврнува на своето растење, периодот на школување и како се чувствувал во одредени ситуации.

Една од таквите приказни споделил во разговор со д-р Стеван Несторов од „Центар за логопед и рана интервенција Д-р Несторов“.

– Имав дисграфија и се сеќавам дека на почетокот не ми беше пријатно. Се сеќавам дека нашата тетка еднаш дојде да нѐ посети и кога го виде мојот ракопис, рече нешто што ме погоди. Но, моите родители секогаш се шегуваа со мојот проблем и затоа не се чувствував како дете со маана. На училиште, во гимназијата, видов дека и другите го забележуваат тоа, а јас само уживав кога рекоа дека го имам најлошиот ракопис во средно. И имав петки по историја, географија и други предмети – вели д-р Бојанин.

Се сеќава и на периодот кога одел во шесто одделение и не бил одличен бидејќи професорот по српски јазик не му дал петка.

– Тогаш беа потребни сите петки за голем успех, без ниедна четворка. Тој професор по српски јазик ми беше и класен раководител. Се сеќавам дека на крајот од шесто одделение читаше колку се одлични, колку се многу добри, кој каков успех има… а потоа ми рече дека поради мене се скарал со колегите на советот и ми рече: „Тие ме тераа да ти ставам 5, но не можев да ти ја прочитам писмената задача, па секогаш ти давав тројка“, додаде професорот.

Професорот Бојанин во голема мера ја посвети својата стручна и научна работа на менталната хигиена во училиштето, причините за слабите училишни резултати, со неизбежна критика на училиштето како институција која често ја нарекува „трагично наследство на нашата цивилизација“. Сите овие појави професорот ги опишува и обработува во своите книги, меѓу кои најпознати и најчитани книги се „Училиштето како болест“, „Зошто слаб успех во училиште“, „Пријателски разговори на детски психијатар со родители и воспитувачи“.

Можеме да заклучиме дека проблемот со пишувањето што го имал професорот додека учел не бил пречка да стане автор на голем број книги, методи и научни приоди. Помалку е познато дека професорот како тема на својата докторска дисертација го избрал полето дисграфија кај децата. Кога сето ова ќе се земе предвид, професорот одговара како се чувствувал како ученик и како се чувствуваат децата кои имаат слаб успех на училиште во одредена област од наставата.

„Детето се чувствува онака како што го гледаат неговите родители. Ако видат дека не може да направи нешто затоа што има хендикеп, детето ќе се срами од тоа. Ако се однесуваат како да не го гледаат проблемот, тогаш ќе биде полесно. Се сеќавам дека еден од моите пријатели, Стево, имаше пократка нога поради полио. Но, тој играше фудбал цело време без никакви проблеми. Сите го бркаа. Имаше самодоверба! Тоа е најважно! Ако постојано му укажуваме на детето кои маани ги има, детето така ќе се чувствува и ќе има комплекс на пониска вредност. Така што, ако имате дете кое е лошо по математика, читање, пишување, консултирајте се со дефектолог затоа што тоа денес може да се реши. Но, не нагласувајте дека тоа е маана.

Пофалете го вашето дете за нешто во што е добро како другите или подобро од другите. И преќутете ја мааната пред него и не пренесувајте му ја. Тоа што детето не може или има слаб успех на училиште е последица на нехармоничен развој и на училиштето, а наставниците не можат да ви помогнат во тоа бидејќи тоа не се учи на учителските факултети. Наставниците не треба да си дозволат да се однесуваат како нивните исплашени родители или како пријатели кои ги исмејуваат.

Дефектологот кој работи со дете кое има тешкотии во учењето никогаш не треба да се потцени. Можеме да користиме вежби кои го поправаат сето тоа и кои се приспособени на секое дете, особено во однос на проблемот што го има… Но, најважно е да се однесуваме хумано кон децата. Не е грев кога некој не знае да чита. Му треба помош, како на дете кое не знае да игра кошарка, а потоа ќе научи.

Дефектолозите треба да спроведуваат вежби за нехармоничен развој и тоа ќе биде повеќе или помалку успешно за некои деца. Ова се вежби за деца со дислексија, дисграфија, дискалкулија, диспраксија и сл. Нашиот однос кон детето и нашата волја да успееме во тоа се спакувани во тие вежби и тој однос е многу поважен од самите вежби.

Детето треба да види на нашите лица дека вреди и да добие поттик да продолжи да се обидува.

Ако родителите сметаат дека работата е неуспешна, тогаш тоа не е добро, бидејќи тогаш дефектологијата го губи својот соработник, а тоа е надежта за напредок на детето со кое работиме.

Извор