Драги родители, наскоро ќе почне уписот на децата во училиште. Наскоро ве очекуваат задолжителни лекарски прегледи, вакцини и тестирање на вашите деца. Предлагам додека ги правите сите овие неопходни активности со вашите малечки, заедно со нив да направите патување низ вашето минато. Овие активности не се задолжителни, но на идните првачиња ќе им биде важна поддршка во овој момент.

Најдете го вашиот албум со стари, можеби заборавени фотографии од времето кога бевте во градинка и училиште. Кажете им што правевте тогаш во градинка, со што игравте, каква беше вашата наставничка, како се викаа вашите најдобри другари, кои играчки беа актуелни во тоа време, кои правила сте ги следеле тогаш, стравот што сте го чувствувале пред некој важен настан, кога првпат се заљубивте и на сето она на кое се сеќавате од тоа време. Дозволете им да ги споделат своите искуства и чувства со вас, внимателно слушајте ги и заедно забележете што се променило. Уживајте во ова патување додека вашето малечко покажува интерес, а потоа потсетете се на одењето на училиште.

Продолжете со ова патување низ спомените и имајте на ум дека сега вашето дете се подготвува за нешто ново, непознато, она што допрва го чека, што го прави среќно и помалку или повеќе го плаши и му буди несигурност. Имајќи го ова на ум, кажете му како сте се справиле со вашите стравови и несигурности, кој ви помогнал во тоа.

Што ве загрижуваше и како го решивте тоа? Кому се обративте за помош? Како вашите родители беа тука за вас? Кажете им на децата за вашиот прием како прваче, за вашиот наставник и за тоа како сте запознале и сте стекнале пријатели за цел живот. Ве потсетувам дека треба да кажете позитивни работи за училиштето и за наставникот. Дозволете им да ви постават што повеќе прашања и одговорете на сите. Како се справувавте со училишните задачи, обврските, како прашувавте кога нешто не знаевте, како баравте помош кога бевте скарани со другарите или кога ве удирало дете и како научивте едноставно да се оддалечите од некои ситуации.

Прошетајте со вашите деца до нивното училиште, полека запознајте ги со патот, прошетајте низ дворот и влезете внатре ако е можно. Сето тоа за нив ќе биде ослободувачко и ќе ги намали стравовите што постојат. А потоа заедно изберете биро, столче, училиштен прибор и полека опремете го нивното катче за учење и извршување на домашните задачи. Погрижете се аголот да има доволно светлина и да го обезбеди мирот што ќе им биде потребен. Тој работен простор нека биде место каде што ќе изведувате некои активности (цртање, прелистување книги, склопување сложувалки, играње со пластелин, сечкање со ножици итн.) уште пред да тргнат на училиште.

На овој начин, детето стекнува навика да го чува училишниот прибор и работниот простор да биде подалеку од ТВ, телефон и сето она што може да му пречи во работата.

Додека детето ужива во својот нов работен простор, вие поставете си ги следниве прашања:

Дали моето дете е независно во јадењето, облекувањето и носењето чевли, користењето на тоалетот?

Дали само ги врзува врвките на чевлите, откопчува и прицврстува патенти, копчиња?

Дали моето дете е одговорно за своите играчки, книги, облека?

Дали и како одговара на содржините и задачите што ги добило од воспитувачката во градинка?

Дали е способно да го одложи задоволувањето на своите потреби (да издржи, трпение)?

Дали ги решава конфликтите со врсниците и како?

Дали моето дете успешно ги контролира своите емоции?

Што ако одговорот на некое од овие прашања е не? Не е голема работа. Има уште време до 1 септември, па помогнете му на вашето дете да ги совлада и овие развојни задачи. Дајте му помош и поддршка таму каде што нема целосна независност. Охрабрете го, помогнете му. Пофалете го детето секогаш кога ќе вложи труд, пофалете го секое однесување насочено кон независност и преземање одговорност. И верувајте во него. Најлесен начин да се развие одговорност е преку обврските што ќе ги има детето дома, се разбира во согласност со возраста.

Домашните обврски треба да служат за да го направат детето понезависно и поодговорно и да се грижи за работите за кои е способно. Ако уште како мало е способно да се грижи за своите играчки, сигурно е способно да размисли дали донело сè што му треба за на училиште и дали ја одработило домашната задача. И верувајте во неговиот потенцијал. Помогнете им да покажат трпение со одложување на задоволувањето на нивните потреби (не сите сега и веднаш), за да чекаат малку подолго отколку што можат во моментот. И верувајте дека може.

Играјте со детето друштвени игри и инсистирајте да ги следи правилата. Не откажувајте се дури и ако се налути кога нема да победи. Важно е детето да научи дека има некои правила кои мора секаде да се почитуваат и важно е да научи да прифаќа пораз и победа. И верувајте дека може. Прашајте го воспитувачот како вашето дете се снаоѓа во тимот, како се вклопува, како ги решава конфликтите. Позитивно зборувајте за воспитувачката и за сите сомнежи и недоразбирања обраќајте ѝ се лично без присуство на детето. Таа го поминува поголемиот дел од денот со вашето дете и може да му помогне да ги развие социјалните вештини. И верувајте дека може.

Така вие и вашето дете ќе бидете подготвени за 1 септември. И ако направите сѐ како што треба, некои од вас може да се соочат со регресија во септември. Веројатно сте слушнале за терминот или сте го сретнале на порана возраст. И што навистина се случува? Поради страв и несигурност од нови барања, луѓе, ситуација, очекувања итн., можно е детето да почне да се однесува и да функционира понезрело, помалку заинтересирано, понеодговорно, како да се вратило во помлада возраст. Детето не заборавило сѐ што научило. Сè уште ги има сите вештини и знаења, но моментално се парализирани.

И што правиме сега? За да ги намалиме барањата, го отпишуваме од училиште, му се лутиме, ги преземаме неговите обврски… НЕ. Ништо од тоа. Прво да разбереме што се случило, а потоа со многу трпение и љубов да го поддржиме детето. Го охрабруваме и потсетуваме дека веруваме во него. Ако заглави, бидете тука за детето и со него. И ќе помине. Не секое дете ќе оди во регресија, ниту секоја регресија изгледа исто, но рецептот е ист: трпение, разбирање, поддршка и љубов. Изградете база на емоционална сигурност на која вашите деца ќе се вратат кога ќе наидат на тешкотии.

Прославете го одењето на училиште со свечен ручек, облечете се свечено, подгответе подарок за вашето прваче, семејството нека биде заедно и нека биде вистински ден за паметење. Среќно!

Автор: Јелица Јакшиќ, наставничка и психотерапевт во едукација
Извор