Денес, АДХД се смета за најчесто ментално нарушување кај децата, а присутно е и кај возрасните. Децата со АДХД имаат проблеми со вниманието, контролирањето на нивното однесување (може да дејствуваат без да размислуваат за резултатот), а во повеќето случаи се претерано активни. Кајла е седмоодделенка со АДХД. Таа е паметно и љубопитно девојче, но честопати тешко ја одржува концентрацијата. Хиперактивноста и недостигот на самоконтрола се големи предизвици. За подобро да разберете како АДХД влијае врз децата, погледнете еден ден од животот на Кајла.
7:09
Кајла многу тешко се буди. Поради АДХД, тешко е да заспие, а квалитетот на сонот е често слаб. Таа е толку уморна што дури и не го слуша алармот. Кога конечно станува, не е целосно будна – како да е во „полусон“ што може да трае со часови. Подготвувањето за училиште е вистинска болка, и за неа и за нејзиното семејство.
9:30
Кајла сака да експериментира, но никогаш не се сеќава што точно треба да прави. Веќе прашала соученик кој е зафатен со вториот чекор, но сега се плаши дека ќе биде досадна ако праша за третиот. Плус, таа е одвлечена од очилата – како изгледаат и какво чувство има кога ги носи.
10:45
Првото прашање на тестот по математика беше лесно, но второто беше тешко. Мозокот на Кајла веднаш почна да врти сценарија: „Што ако паднам? Што ќе им кажам на мама и тато? Што ќе мисли наставничката?“ Чувствува дека мислите ѝ никнуваат од секаде, како пуканки. Тогаш нејзиниот мозок одеднаш „останува празен“, а Кајла се наоѓа себеси како отсутно зјапа низ прозорецот.
12:30
Кајла сака да се вклопи во општеството, но често несвесно ги крши општествените правила. Нејзините пријатели ѝ велат: „Кајла, престани да нѐ прекинуваш, Престани да бидеш толку љубопитна! Веќе ни ја кажа таа приказна сто пати!“ Нејзиното расположение брзо се менува – од еуфорија до длабока грижа дека ќе ги изгуби пријателите. Кога е вознемирена, често посегнува по храна, дури и кога е веќе сита.
13:45
Минатата недела Кајла имаше брилијантни идеи за групен проект. Но, таа заборави да го заврши делот што беше нејзина задача. Се обидува да го слуша наставникот, но често „залутува“. За да остане фокусирана, таа тапка со моливот и ги грчи нозете, но овие навики често им пречат на другите.
16:30
Тренинг! Кајла ужива иако постојано доцни. Таа ги знае сите дејства напамет и е свесна дека вежбањето ѝ помага подоцна подобро да се концентрира на домашната работа. Покрај тоа, таа ужива да биде со деца кои не се од нејзиното училиште. Ова е едно од ретките места каде што не се чувствува како постојано да греши.
18:00
По вежбањето, еден од соиграчите на Кајла предлага заедно да одат дома. Таа е воодушевена бидејќи тој е смешен и секогаш ја смее. Додека чекаат на семафорите, тој вади спреј и почнува да го бојадисува ѕидот. Потоа ѝ го подава спрејот за да може и таа да додаде малку. Кајла не размислува за последиците и веднаш прифаќа.
22:15
Утре треба да предаде голем есеј. Секогаш ѝ е тешко да започне, но убедена е дека под притисок работи подобро. Ќе остане будна до доцна за да го заврши, а утре ќе биде целосно исцрпена. Но, моментално е концентрирана поради временскиот притисок. Толку е занесена што не ни слуша како мајка ѝ ја вика.
За АДХД
Нарушувањето хиперактивност со дефицит на внимание (АДХД) е вообичаено, но влијанието што го има врз луѓето е многу покомплексно отколку што вообичаено се мислело. Тоа е предизвикано од разликите во функцијата на мозокот и често се јавува.
Постојат три типа АДХД:
-Деца со невнимателност се однесуваат како постојано да мечтаат (овој тип АДХД порано се нарекуваше АДД).
-Некои деца најчесто имаат проблеми со хиперактивност и импулсивност.
-Кајла, од друга страна, се бори со сите овие предизвици. Овој комбиниран тип на АДХД е најчест.
АДХД не значи дека децата не се интелигентни. Повеќето не го надминуваат, но со соодветна поддршка можат да напредуваат на училиште и во животот.
Автор: Карина Шиждрак
912