Сите ние сакаме нашите деца еден ден да пораснат во пристојни, добри, мудри, среќни луѓе. Меѓутоа, бидејќи никој не е безгрешен, вклучително и ние, родителите, кога ќе погрешиме или кога правиме нешто погрешно долго време, се надеваме дека нашите деца нема да го копираат тоа. Не е невообичаено родител да каже нешто како „Не биди како мене, направи нешто поинаку…“, а тоа е всушност толку тешко.
Децата учат од она што ние го правиме, како се однесуваме, што кажуваме. Им кажуваме да не пушат, а истовремено држиме цигара во рацете… Сѐ е јасно, нели? Секако, има и такви што ќе пораснат со идејата дека никогаш нема да бидат како нивните родители, но тоа е толку тешко да се направи…
Децата се како сунѓери, тие ја впиваат секоја постапка, збор и емоција од околината. Затоа е важно она што го правиме секој ден да им служи како пример на нашите деца – пример што сакаме да го следат. Поради оваа причина, мораме да внимаваме на нашето однесување и да внимаваме на некои работи за да не ги вметнуваме во нашето секојдневие.
„Прави како што велам, а не како што правам“
Дејствата зборуваат погласно од зборовите. Ако на децата им кажуваме едно, а потоа го правиме спротивното, тоа не само што е збунувачко, туку и го губиме кредибилитетот. Ако сакате вашите деца да ја ценат искреноста, бидете искрени со нив. Ако сакате да бидат љубезни, бидете љубезни. Не мора да бидеме совршени – сите грешиме, но мораме да бидеме доследни во напорите да бидеме подобри. Исто така, мора да им покажеме дека е во ред да се биде човек – да се прават грешки, да се извинуваме за нив, да растеме по нив.
Постојано се критикуваме
Сите ние го правиме тоа повеќе отколку што сакаме и мислиме. Стоиме пред огледалото, ги истакнуваме нашите мани, кажуваме работи како: „Посакувам да бев послаба“ или „Ја мразам мојата коса“. Но, еден ден кога ќе ги слушнеме нашите деца како ги кажуваат истите работи за себе, тоа нè погодува. Децата апсорбираат сè околу себе, вклучувајќи го и нашиот однос кон нашето тело. Кога ќе видат дека сме строги кон себе, учат да го прават истото. За да го дадеме вистинскиот пример, мора да ги прифатиме нашите несовршености за да можат и тие да научат да го прават истото.
Претерано користите дигитални уреди
Во денешниот свет лесно е да се изгубите во екраните. За децата, тие претставуваат особено голема опасност. Ако им го негираме тоа на децата, а ние самите продолжиме да не обрнуваме внимание на времето што го поминуваме пред екран, им испраќаме погрешна слика. Ако нѐ гледаат постојано залепени за нашите уреди, веројатно ќе сакаат да го направат истото. Поставете време за користење мобилен телефон или компјутер, креирајте зони без технологија во домот или временски зони кога никој нема да користи екрани.
Одите по полесниот пат
Животот не е секогаш лесен. Животот ни поставува предизвици кои повеќе би сакале да ги избегнеме. Но, секојпат да одиме на тој лесен начин не е лекција што сакаме да им ја пренесеме на нашите деца. Можеби се работи за избегнување тежок разговор, можеби треба да се залагате за нешто што е непријатно, па го избегнувате или можеби едноставно се откажувате кога работите стануваат тешки – на тој начин му испраќате јасна порака на вашето дете дека е во ред да бега од тешкотии. Наместо тоа, треба да им покажеме на децата дека се исплати да се биде упорен и решителен. Дозволете му на вашето дете да ве види како се соочувате со предизвици и сте истрајни дури и кога работите стануваат тешки. Тоа е лекција што ќе им треба во текот на нивниот живот.
Не покажувате емпатија
Дали понекогаш не забележуваме дека не реагираме соодветно на емоциите на нашите деца затоа што сме зафатени или под стрес? Понекогаш премногу лесно ги отфрламе чувствата на нашето дете бидејќи тие ни изгледаат тривијални. И за детето, овие чувства се многу реални и важни. Ако ги отфрлиме, ги учиме дека нивните емоции не се валидни. Ова може да доведе до потиснување на чувствата или погрешно разбирање на емоциите на другите луѓе. Треба да ги потврдиме емоциите на детето, да му покажеме дека е во ред да ги чувствува овие емоции и да го научиме како да ги изрази своите чувства на здрав начин.
Секогаш имате сѐ под контрола
Имаме многу обврски. Секако дека сакаме да имаме сѐ под контрола и сѐ да ни биде планирано. Меѓутоа, ако секогаш и без исклучок сакаме да имаме сѐ под контрола, тоа му испраќа погрешна порака на детето. На овој начин не им даваме можност да учат од сопствените грешки, не им дозволуваме да ги почувствуваат последиците од своите постапки, што е важен дел од нивниот личен развој. Покрај тоа, тие можат да добијат впечаток дека не се способни или дека не им верувате. Дајте им на децата слобода да учат од сопствените грешки.
Не се грижите за себе
Како родители, честопати ги ставаме потребите на нашите деца пред нашите. Ова обично се смета за восхитувачко. Но, занемарувањето на сопствените потреби не е само штетно за нас, туку може да влијае и врз нашите деца. Кога постојано трчаме, ние сме помалку трпеливи, помалку фокусирани и помалку способни да им ги дадеме на нашите деца љубовта и вниманието што им се потребни. Во продолжение им даваме пример дека грижата за себе не е важна. Кога се грижиме за себе, резултатот е пониско ниво на стрес, поголема самодоверба и сите заедно – посреќни сме. Тоа е сѐ што сакате за вашите деца, нели? Децата треба да видат како се грижиме за себе – физички, емоционално и психички.
Не сте присутни
Во свет во кој сè е забрзано, лесно е да се биде физички присутен, додека психички всушност сме на друго место. Но, кога станува збор за нашите деца, неподеленото внимание е многу важно. Кога сме постојано расеани или преокупирани, тие знаат дека не сме целосно таму и може да се чувствуваат помалку важни. Да се биде присутен значи активно слушање додека зборуваат, покажување интерес за нивните активности и обид за поврзување со нив на подлабоко ниво. Квалитетот над квантитетот.
Автор: Наташа Крстичевиќ
912