Музикотерапијата е вид терапија која професионално ја користи музиката и нејзините елементи со цел медицинска, едукативна, психолошка или некоја друга интервенција која може да им помогне на луѓето во различни области од животот.

Музиката како терапија има цел да го подобри човековото психолошко, физичко, социјално, емоционално и духовно здравје, квалитетот на животот и целокупната благосостојба. Музикотерапијата поттикнува вклучување и активирање на целото тело и ум кај децата и на тој начин придонесува за здравјето и квалитетот на животот на децата. Истовремено ги поттикнува социјализацијата, емоционалниот развој и претставува пријатна, забавна, креативна и намерна активност.

Како децата ја доживуваат музиката?

Децата почнуваат да ја разбираат музиката многу рано, веќе во утробата на нивната мајка. Додека се во утробата, тие можат да го слушнат гласот на нивната мајка и брзо почнуваат да препознаваат тонови на различни фреквенции. Исто така, се смета дека музичкиот развој на фетусот започнува веќе во 16. недела од пренаталната возраст.

Веднаш по раѓањето, повеќето деца се среќаваат со музиката преку пасивно слушање приспивни песни, а со текот на времето почнуваат активно да ја доживуваат музиката и да учествуваат во нејзиното создавање.

Понатаму, научно е докажано дека децата со текот на времето стануваат сѐ позаинтересирани за музика. Експертите забележале дека децата од четири до шест месеци реагираат исклучително силно на музички стимули. Без разлика каква активност извршуваат, кога ќе слушнат музика, децата ја прекинуваат активноста и го бараат изворот на звукот. Исто така, докажано е дека е потребно само половина час слушање или изведување музика за да се зголеми протокот на крв во левата церебрална хемисфера, што резултира со забрзан развој кај децата на рана возраст.

Музиката и развојот на мозокот

Неодамнешните американски истражувања потврдија дека децата кои го започнуваат своето музичко патување многу рано, или формално во музичко училиште или неформално со создавање музика како аматери, имаат многу подобро развиени мозочни структури и врски помеѓу левата и десната хемисфера.

Ова се случува затоа што музиката ги окупира нашите мисли, активира различни региони на мозокот, вклучува неколку когнитивни функции во исто време и го стимулира креативното создавање и уметнички развој. Се покажа дека слушањето и изведувањето музика ги ослободува невротрансмитерите допамин, ендорфин и серотонин. Сите тие работат на подобрување на расположението, чувство на задоволство и доживување позитивни емоции.

Музиката како терапија

Музиката како терапија може да им помогне на децата да развијат моторни, бихевиорални, когнитивни, јазични, говорни и комуникациски вештини. Секое дете е уникатно, поради што секоја музикотерапија е приспособена на потребите на детето.

Музикотерапијата ја спроведуваат лиценцирани и обучени музикотерапевти кои со години ги усовршувале своите вештини во областа на музикотерапијата за да можат да им помогнат на децата. Музикотерапијата може да се спроведува поединечно или во групи, со користење активни или рецептивни методи.

Рецептивни методи на музикотерапија кај деца

Ако сакате да им помогнете на децата со рецептивни методи на музикотерапија, тоа значи дека најчесто тие само ќе слушаат музика без никакво учество во нејзиното создавање. Исто така, рецептивниот пристап е добар за релаксација, а особено е корисен за децата кои имаат проблеми со изразување на своите емоции.

На ист начин, за децата кои доживеале болни хируршки процедури, кои страдаат од повреда или кои доживеале психолошки шок (на пр., загуба на родител, сериозна сообраќајна несреќа, киднапирање, злоупотреба), музиката може значително да помогне во справувањето со такви проблеми.

Благодарение на слушањето музика, децата можат да се присетат на настани што ги доживеале, да се отворат и да почнат да зборуваат за она со што се борат. Во овие ситуации, музикотерапевтот реагира со индивидуален пристап кон секое дете, помагајќи му да ги надмине пречките.

Активни методи на музикотерапија за деца

Доколку се работи за активен пристап кон музикотерапијата, децата учествуваат во создавањето музика. Тоа може да се одвива преку различни музички активности, од пеење до свирење на одредени инструменти. Децата создаваат, играат, пеат, импровизираат, уживаат и учат музика.

Овој пристап во голема мера им помага на децата чија вербална комуникација е заостаната и тешка (на пример, деца со аутизам), а исто така помага и во развојот на концентрацијата, психомоторните вештини (на пример, за деца со церебрална парализа), социјалните и емоционалните вештини.

За кои болести помага лекувањето со музика?

Музикотерапијата може да се примени кај деца од различна возраст, особено затоа што обезбедува индивидуален пристап и се грижи за потребите на секој поединец. Покрај здравите деца, музиката како лек може значително да им помогне на децата што страдаат од разни болести, како што се:

Аутизам;
Церебрална парализа;
Нарушувања во спиењето;
Вродени срцеви заболувања;
Психолошки нарушувања (на пример, депресија);
Нарушувања во исхраната.

Извор