Воспитување

Тврдоглавите родители подобро поминуваат

Веројатно се згрозувате од помислата на живот составен од строги правила. Кој друг сака да се покорува на некои ирационални принципи наместо да донесува слободни одлуки од случај до случај? Сигурно сте ги мразеле некои од тие правила во вашето детство, иако сега знаете зошто вашите родители ве замолувале да се пресоблечете штом ќе се вратите дома или да си ги измиете рацете пред јадење.

Сепак, дали треба да воведуваме ригидни правила само кога има реална потреба, како што се прашања поврзани со хигиена, здравје, безбедност итн.? Или понекогаш е добро да се биде тврдоглав, непопустлив и да се држиме до некои цврсти принципи, дури и ако во поединечни случаи не гледаме објективни причини да ги почитуваме, па дури и ако претрпиме одредена штета поради нашата ригидност?

На пример, не му давате телефон на мало дете. Знаете дека ова не е добро за неговиот развој и строго се придржувате до тоа. И детето го знае тоа. Но, денес сте навистина изморени и вознемирени. И повторно побарало телефон за да гледа некои песни, како кога баба се грижела за него. И вие попуштивте. Само овој пат. Дали е реално, ниедно дете нема да претрпи штета од само половина час разговор на телефон. Навистина!
И имате половина час мир. Сега ќе биде задоволен и нема повторно да праша. Секако, тој ќе побара повторно и ќе биде многу поупорен од првиот пат бидејќи сега има очекување дека ќе му попуштите. И децата ќе реагираат многу побурно на отфрлање.

Честитки. Вашето правило сега стана предмет на преговори. Ќе ја платите цената за половина час мир со часови прогон и клевета во наредните денови и недели. Веројатно ќе ви биде тешко да се спротивставите на постојаниот притисок и повремено ќе попуштате. Наместо една одлука што ја донесовте на почетокот, дека детето воопшто не може да го добие телефонот, сега ќе мора да донесувате многу одлуки, секој ден – кога може, кога не може, колку долго може, дали може малку подолго, што да правите кога нема да ве слуша и да ви го врати телефонот итн. Додадовте убав дел од стрес и ментална работа во вашиот живот. И замислете дете кое е во полошо расположение и помалку го почитува вашиот авторитет.

-Кога станува збор за важни прашања, флексибилноста не е предност – пишува Ролф Добели во книгата „Уметноста на добриот живот“. Радикалната нефлексибилност понекогаш е неопходна за да постигнеме долгорочни цели кои инаку би биле недостижни. Прво, постојаното донесување одлуки ја поткопува нашата волја. „Мозокот исцрпен од донесување одлуки ќе се одлучи за најзгодната опција, што многу често е најлошата можна опција.“ Не мора да ги разгледувате добрите и лошите страни секојпат кога ќе се соочите со одлука ако таа веќе е донесена. Ова ви заштедува енергија (а знаеме дека тоа е многу оскуден ресурс за родителите.)

Друга причина зошто нефлексибилноста е добра е тоа што градите репутација на доследна личност кога станува збор за одредени теми. Ако се знае дека нема преговори со вас за некои работи, вие сте помалку ранливи на напади (од мали терористи). Можеби нема да им се допадне што сте строги по некои теми, но на крајот ќе ве остават на мир. Сигурна сум дека познавате луѓе во вашата околина чија тврдоглавост по некои прашања е адаптирана на сите и кои не мора постојано да ги бранат своите граници, како што ви се случува вам. Вие сте несреќни и уморни, а тие ги постигнуваат своите цели.

Едно правило до кое тврдоглаво се држевме јас и мојот сопруг кога нашите деца тргнаа на училиште беше дека домашните задачи треба да се завршат веднаш по училиште. Нема „Ќе го направам тоа подоцна“, нема „Прво ќе останам во паркот малку“, нема „Одам директно од училиште кај моите пријатели“. Да, во некои ситуации тоа беше вистинска катастрофа. Мораа да се вратат директно дома од училиште, да ги завршат своите задачи и дури потоа да излезат и да им се придружат на своите пријатели. Тоа е толку глупаво.

Имавме секојдневно донесување одлуки за домашната задача, бескрајни преговори за тоа кога ќе се направи домашната задача, потсетување на децата да ја напишат домашната задача, детско незадоволство затоа што ги тераме да ја напишат домашната задача токму сега, а не „малку подоцна“, размислување што да прават кога домашната задача не е завршена.

Изберете ги вашите битки. Не мора да бидете крути во сè. Зошто би сакале да го контролирате секој аспект од животот на детето? Нека ги одбира своите интереси, пријатели, слободни активности… И бидете цврсти во врска со тие најважни работи – спиење, хигиена, училишни обврски, третман на другите. Многу е поважно да се инсистира на правилото дека детето, кога некој од неговото семејство му дава пари, мора да му се заблагодари пред да може да ги потроши, отколку да се меша во тоа како ќе ги потроши.

И бидете подготвени да се откажете од некои правила како што децата растат.

Кога ќе влезат во пубертет, продолжете да инсистирате на лична хигиена, но не барајте нивната соба да биде под конец. Бесмислено е да се присилува средношколец да си ја пишува домашната задача. Во секој период од развојот на детето, фокусирајте се на темите околу кои се јавуваат најмногу конфликти и кои ви ја исцрпуваат енергијата. И потоа добро размислете за секое од нив и донесете одлука – за тоа што ќе бидете нефлексибилни и доследно ќе инсистирате на почитување на правилата, што е помалку важно за вас и ќе му дозволите на детето да прави како што сака.

И секојпат кога ќе се најдете во искушение да попуштите „само овој пат“, запомнете ја следната реченица од Доген, која соопштува парадоксална вистина: „Полесно е да ги држите вашите завети 100 проценти од времето отколку 99 проценти од времето“.

Автор: Јована Папан

Извор

Поврзани написи

Прашај психолог

Рубриката „Прашај психолог“ овозможува стручна поддршка од психолози и психотерапевти на родителите при справување и решавање одредени актуелни прашања од психолошка природа на нивните деца. На прашањата одговараат психолози и психотерапевти соработници на Деца.мк.

To top